بررسی باستان شناختی حاشیه رودخانه شیله در حوزه گیردی سیستان

thesis
abstract

سیستان نام سرزمینی وسیع در بخش های جنوب شرقی فلات ایران است که امروزه قسمت اعظم آن در خاک افغانستان واقع شده و با نام "ولایت نیمروز" خوانده می شود. سیستان ایرانی یا سیستان جنوبی که در شمالی ترین بخش استان سیستان و بلوچستان واقع شده، سرزمین نسبتاً همواری است که بیشتر زمین های آن از رسوبات و ته نشست های رودخانه هیرمند تشکیل شده است. "حوزه گیردی" یکی از حوزه های جغرافیایی بیست و دوگانه سیستان به شمار می آید که در نیمه جنوبی سیستان قرار داشته و یکی از دو حوزه ایرانی است که رودخانه شیله در مسیر خود از شمال به جنوب آن گذر می کند. رودخانه عمیق و عریض شیله که در انتهای جنوبی دریاچه هامون قرار دارد در دوره های پر آبی، سر ریز آب دریاچه هامون را به چاله "گودزره" در افغانستان منتقل می کند. برخلاف دیگر رودهای سیستان، شیله داری مسیر ثابتی است که قاعدتاً بر جاذبه های زیستی آن می افزاید. اتصال به دریاچه هامون و زیستگاه های طبیعی اطراف آن و نزدیکی به شاخابه های رود بیابان در سمت شرق و جذب آبراهه ها و نهر های جاری در فصل بارش، از سمت غرب، از خصوصیات دیگر آن می باشد. در پژوهش حاضر که یک بررسی روشمند باستان شناختی است زمین های اطراف رودخانه شیله به وسعت 312 کیلومتر مربع به دقت مورد پیمایش قرار گرفته و استقرار های انسانی دوران باستان در آن شناسایی شده اند و در نتیجه 42 مکان کوچک و بزرگ باستانی در این منطقه شناسایی و مطالعه گردید که از این تعداد 20 مکان متعلق به دوره پیش از تاریخ(عصر مفرغ)، 14 مکان متعلق به دوره تاریخی و 20 مکان متعلق به دوره اسلامی می باشند. از این تعداد تنها 12 مکان دارای دو دوره استقراری اند که 11 مکان داری دوره های پیش از تاریخ- تاریخی و 1 مکان دارای دوره های تاریخی- اسلامی می باشند. پرسش های عمده این پژوهش درباره وضعیت استقرار حاشیه رودخانه شیله در دوره های سلوکی، اشکانی، و 5 سده نخستین دوره اسلامی بوده است. همچنین اینکه بیشترین آثار استقرار مربوط به کدام دوره می باشد؟ در این پژوهش در استقرار های مربوط به دوران تاریخی، دوره اشکانی حضور قاطع در هر 14 مکان دارد درحالی که دوره سلوکی تنها در 1 مکان و از دوره های هخامنشی و ساسانی و همچنین 5 سده نخستین دوره اسلامی هیچ استقراری شناسایی نگردید. درمورد بیشترین تعداد استقرار، دوره پیش از تاریخ(عصر مفرغ) و دوره میانی اسلامی(سده های 6 تا 9 هجری قمری) هر کدام با 20 مکان بیشترین استقرار را دارا می باشند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی باستان شناختی نیمه غربی حوزه رودخانه شیله سیستان

این بررسی در راستای مشخص نمودن وضعیت استقراری این منطقه در دوره های مختلف فرهنگی و نیز ارتباط میان این اسثقرارها با شرایط زیست محیطی حاکم بر آنها صورت پذیرفت. به طور کلی داده های مورد نیاز در این پژوهش به دو روش کتابخانه ای یا اسنادی و روش میدانی، به دست آمد. در نهایت پس از انجام بررسی، تعداد 40 مکان (محوطه) باستانی شناسایی گردید که هر یک از این مکان ها در یک یا چند دوره استقراری مورد سکونت بود...

15 صفحه اول

بررسی باستان شناختی نیمهی غربی حوزه ی قلعه رستم سیستان

منطقه ی سیستان از نظر دارا بودن و غنای آثار باستانی یکی از مهم ترین و غنی ترین مناطق سرزمین ایران به شمار می رود. اما این منطقه تا کنون به طور کامل مورد مطالعه ی باستان شناختی قرار نگرفته است. از این روی بسیاری از قابلیت ها و توانمندی های آن ناشناخته مانده است. در این زمینه یکی از راه های به دست آوردن اطلاعات مفید از مناطق مختلف، بررسی های فراگیر باستان شناختی می باشند؛ از طریق این بررسی ها می ...

15 صفحه اول

بررسی جوامع پده در حاشیه رودخانه کارون

پده (Populus euphratica) به‌علت تحمل در برابر دامنه زیاد درجه حرارت و شوری خاک یکی از مهم‌ترین درختان در مناطق گرم و خشک بعضی از کشورها از جمله ایران محسوب می‌شود. این گونه در استان خوزستان به‌صورت بیشه‌زارهایی در حاشیه رودخانه‌های بزرگ خوزستان به‌طور وسیع گسترش داشته و اهمیت زیادی از جنبه حمایتی و نیز تولید چوب و تأمین علوفه دام دارد. از نظر اقلیمی، رویشگاه این گونه در منطقه مورد بررسی بر اساس...

full text

بررسی و مطالعه باستان شناختی بخش مرکزی شهرستان تالش در حوزه رودخانه کرگانرود

تالش نام سرزمین پر رمز و رازی است؛ این نام در روزگار باستان به منطقه وسیعی اطلاق می شد که شامل سواحل غربی دریای کاسپین در داخل مرزهای فلات ایران تا حوالی رودخانه قره سو در استان اردبیل در غرب و در جنوب تا دره رودخانه سفید رود که مرز بین منطقه کوهستانی تالش نشین در غرب سفید رود و گالش نشین در شرق این رودخانه می شد اما امروزه به شهرستان کوچکی در غرب میانه استان گیلان محدود می شود اما هنوز اکثر سا...

15 صفحه اول

حوزه آب گیر رودخانه قزل اوزن در دوره مس وسنگ: براساس بررسی های باستان شناختی شهرستان بیجار

در این مقاله به معرفی محوطه ها، سنت های سفالی و بررسی الگوهای استقراری محوطه های شناسایی شده دوره مس و سنگ حوزه ی رودخانه قزل اوزن در شهرستان بیجار پرداخته شده است. نتایج ارایه شده در این مقاله براساس 6 فصل بررسی این شهرستان است. براساس این بررسی ها 76 محوطه دارای آثار دوران مس و سنگ هستند. شروع استقرار در شهرستان بیجار که بخشی از حوزه رودخانه قزل اوزن به شمار می رود از دوره مس و سنگ میانه بوده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023